Międzynarodowy Dzień Uchodźcy: "Wspomóc tego, który jest w drodze"

Środa, 22 Czerwca 2005 01:25

"Wspomóc tego, który jest w drodze" - to idea przyświecająca działalności delegata Konferencji Episkopatu Polski ds. imigracji. Od czterech lat jest nim bp Edward Janiak.

Wrocław, 20.06.2005

“Wspomóc tego, który jest w drodze” - to idea przyświecająca działalności delegata Konferencji Episkopatu Polski ds. imigracji. Od czterech lat jest nim bp Edward Janiak. Z okazji obchodzonego 20 czerwca Międzynarodowego Dnia Uchodźcy poinformował KAI, że obecnie w Polsce jest ponad 60 tys. imigrantów, spośród których niecałe 9 tys. ubiega się o status uchodźcy. “To dla nas nowa rzeczywistość. Wciąż się jej uczymy” - stwierdził hierarcha.

Pytany o pomoc, jaką Kościół w Polsce udziela uchodźcom, bp Janiak poinformował, że przy Caritas działają cztery ośrodki pomocy. Kiedyś znajdowały się one niedaleko zachodniej granicy Polski, we Wrocławiu i Zgorzelcu, obecnie działają głównie w pobliżu granicy wschodniej: w Lublinie, Białymstoku, Warszawie. Nadal funkcjonuje też centrum pomocy w Zgorzelcu.

“Za pośrednictwem Caritas udzielamy doraźnej pomocy materialnej i pomocy prawnej, służymy informacją - bez względu na przynależność religijną uchodźców. Staramy się wyjść im naprzeciw w tym, z czym sami do nas przychodzą” - deklaruje bp Janiak. Jedną z form pomocy jest szukanie legalnej pracy dla uchodźców. Ostatnio pewien czarnoskóry imigrant został legalnie zatrudniony w jednej z kościelnych instytucji.

Caritas jest jedną z około 10 organizacji pozarządowych pomagających uchodźcom. Współpracuje w tym z Jamie Ruiz de Santiago z Biura Wysokiego Komisarza ONZ ds. Uchodźców w Warszawie, jak również z władzami rządowymi, które pilnują, żeby pomoc ta nie stawała się ochroną dla przestępców. “Gdy 11 lat temu zakładaliśmy pierwsze biuro we Wrocławiu, uchodźcy nierejestrowani bali się ujawnienia. Do dziś niektórzy, gdy się zgłaszają po pomoc, proszą o anonimowość. Najczęściej nadal chcą uciekać dalej na Zachód. Do Kościoła idą odważniej niż do punktów rządowych wiedząc, że my ich nie wydamy” - przypuszcza bp Janiak. Ujawnił też, że zdarza się, iż Kościół podaje argumenty za przyznaniem statusu uchodźcy konkretnym imigrantom, którym udzielił pomocy, a którzy studiowali w Polsce i tu założyli rodzinę - i władze się do tego przychylają.

Pytany o pracę duszpasterską wśród uchodźców, hierarcha przyznał, że jest ona prowadzona doraźnie. “To bardzo trudne, bo wśród uchodźców objętych statystyką jest tylko 2 proc. katolików. Pozostali nie oczekują od nas opieki duszpasterskiej, a nawet obawiają się, że będziemy ich nawracać, choć my naprawdę nie mamy tego na uwadze” - zastrzegł delegat KEP ds. imigracji.

W praktyce opieka duszpasterska polega na włączaniu uchodźców-katolików w prace np. duszpasterstw akademickich. “Są wtopieni w duszpasterstwo polskie. Na razie ich tylko wspieramy - ze względu na barierę językową. Natomiast jeżeli znajdzie się księdza mówiącego w ich języku, wtedy mają również spotkania we własnym gronie” - wyjaśnił bp Janiak.

“Udało nam się ściągnąć siostry skalabrynianki, które w całym świecie zajmują się emigrantami. Nie mają jeszcze powołań z Polski, więc nauczyły się mówić po polsku” - cieszy się delegat KEP ds. imigracji.

“W świecie prawie 50 mln ludzi jest ciągle w drodze. Dlatego widzę potrzebę aktywnego uświadamiania, zwłaszcza podczas katechezy w szkole wśród dzieci i młodzieży, że konieczne jest, abyśmy byli otwarci na przyjmowanie i zrozumienie uchodźców” - zaznaczył bp Janiak.

Chociaż po wejściu Polski do Unii Europejskiej zaostrzyły się przepisy imigracyjne, to w naszym kraju jest coraz więcej uchodźców. Rokrocznie przybywa ich średnio 10 proc. Obecnie jest ich w Polsce ponad 60 tys., z czego niecałe 9 tys. ubiega się o status uchodźcy.

W 2004 r. o taką ochronę starało się 8079 osób, ale tylko 315 z nich otrzymało status uchodźcy. Od 1 stycznia do 26 maja br. o status uchodźcy wystąpiło 2 285 osób - dotychczas otrzymało go 76, a 519 uzyskało zgodę na status tolerowany. Kraje pochodzenia uchodźców przebywających w Polsce to głównie Czeczenia (około 80 proc.), Ukraina, Białoruś, Gruzja, Kirgistan, Pakistan, Azerbejdżan, Armenia i Indie.

Zgodnie z konwencją genewską “uchodźca to osoba, która na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych przebywa poza granicami państwa, którego jest obywatelem, i nie może lub nie chce z powodu tych obaw korzystać z ochrony tego państwa”.

Międzynarodowy Dzień Uchodźcy jest świętowany w coraz większej liczbie polskich miast. W tym roku zaplanowano różnego rodzaju imprezy, wystawy, pokazy filmów, akcje edukacyjne i happeningi w Warszawie, a także w: Białymstoku, Krakowie, Lublinie, Czerwonym Borze, Łodzi, Poznaniu, Łomży, Łukowie, Obornikach Śląskich, Sopocie i Toruniu.