Kielce: 80 lat Caritas

Poniedziałek, 28 Marca 2011 11:09

Początki dzieła Caritas na Ziemi Kieleckiej sięgają roku 1931 r., kiedy to 25 lutego ówczesny biskup kielecki Augustyn Łosiński połączył wcześniej istniejące dzieła charytatywne i powołał “Związek Towarzystw Dobroczynności Caritas” w Kielcach.
W okresie międzywojennym kościelna Caritas rozwijała się bardzo dynamicznie tworząc wiele placówek pomocy dzieciom, starcom i potrzebującym pomocy.
W latach okupacji hitlerowskiej Caritas razem z PCK w Kielcach utworzyły Radę Główną Opiekuńczą (RGO) dla Guberni Radomskiej kontynuując pod tą nazwą działalność pomocową i opiekuńczą, zwłaszcza nad uchodźcami i sierotami wojennymi.

Po wojnie struktury diecezjalnej Caritas szybko się odrodziły, przede wszystkim dzięki poświęceniu ofiarnego i heroicznego dyrektora ks. Mariana Łuczyka. Po pięciu latach od zakończenia wojny Caritas w naszej diecezji prowadziła już 24 różne placówki pomocy całorocznej. Niestety, w styczniu 1950 roku komunistyczny rząd Polski Ludowej wydał dekret zakazujący Kościołowi katolickiemu prowadzenia działalności charytatywnej.

Placówki dzienne (ochronki dla dzieci, niektóre stołówki charytatywne oraz pomoc doraźna) pozostały przy parafiach i przez kilka kolejnych lat “na pół legalnie” kontynuowały działalność. Placówki stacjonarne (domy dziecka, zakłady opiekuńczo - lecznicze i domy dla starców) zostały przymusowo przejęte przez Zrzeszenie Katolików “Caritas”, utworzone w tym celu przez reżim komunistyczny. Działalność pomocowa w środowisku (pomoc doraźna) przez długie lata była kontynuowana w formie Parafialnych Zespołów Charytatywnych, o rozwój których przez wiele lat troszczył się sługa Boży ks. inf. Wojciech Piwowarczyk.

Działalność zespołów charytatywnych została wzmocniona i bardzo wyraźnie ożywiona w latach 80., kiedy do Polski napłynęła potężna fala darów rzeczowych z Europy Zachodniej i Ameryki. Zdecydowana większość tej pomocy była przeznaczona do dyspozycji Kościoła katolickiego i rozdzielana w parafiach przez zespoły charytatywne. Dla przykładu, tylko w 1982 roku w diecezji kieleckiej rozdano 1500 ton darów zagranicznych (głównie żywności i odzieży).

Caritas kościelna w Polsce zaczęła się odradzać po uchwaleniu przez Sejm PRL w maju 1989 r. ustawy O Stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego. Diecezja Kielecka jako trzecia spośród diecezji powołała na powrót do życia swoją Caritas 18 listopada 1989 r. dekretem biskupa Stanisława Szymeckiego.
Pierwszym dziełem było utworzenie w styczniu 1990 r. stołówki charytatywnej dla osób biednych i głodujących w Kielcach przy ul. Urzędniczej 7B. W krótkim czasie stołówka zwiększyła swoją działalność z 50 do ponad 600 obiadów wydawanych codziennie.
Równocześnie zaczęły powstawać nowe dzieła charytatywne takie jak: Dom dla Niepełnosprawnych w Piekoszowie, kolejne stołówki, apteki (zwłaszcza z lekami z darów) oraz domy starców, kolonie dla dzieci, świetlice, zakłady opieki zdrowotnej i wiele innych dzieł odpowiadających na potrzeby lokalnej społeczności.

W październiku 1993 r. Caritas odzyskała lokal dawnej siedziby po zlikwidowaniu oddziału wojewódzkiego ZK “Caritas”. Notarialne przejęcie tej nieruchomości przy pl. Panny Marii 1 w Kielcach nastąpiło dopiero w 2000 roku.

W marcu 2004 r. Caritas kielecka dysponując bardzo szerokim wachlarzem dzieł pomocowych jako pierwsza organizacja w regionie otrzymała status Organizacji Pożytku Publicznego.
Pod koniec ubiegłego roku w strukturze Caritas Diecezji Kieleckiej funkcjonowało 58 placówek o charakterze całorocznym oraz ponad 100 różnych projektów okresowych. We wszystkie dzieła zaangażowanych jest prawie 700 osób zatrudnionych etatowo i na umowy cywilno-prawne oraz rzesza blisko 3000 wolontariuszy spośród młodzieży i osób dorosłych. Z pomocy Caritas kieleckiej korzysta rocznie ok. 30 tysięcy osób, wiele z nich poza Caritasem nie może znaleźć innej pomocy.

Caritas w Kielcach prowadzi wiele nowatorskich projektów w skali całej Polski, takich jak: rodzinne domy pomocy, mieszkania chronione, Biura Aktywizacji Bezrobotnych, Centrum Integracji Społecznej, Centrum Interwencji Kryzysowej, leczenie SM (stwardnienie rozsiane), ośrodki rehabilitacyjne, placówki przeciwdziałające wykluczeniu społecznemu osób biednych i niepełnosprawnych oraz wiele innych inicjatyw.